Nedir bu cemre meselesi, her kışın sonuna doğru düştü mü düşmedi mi, havaya mı düştü suya mı düştü gibi sorularla aklımızı kurcalayan bu konuya bir de biz değinmek istedik. Her zamanki gibi bu meseleye de birçok farklı açıdan bakıyor olacağız.
Öncelikle cemre kelimesinin anlamını vermek isteriz. Arapça kökenli bir kelime olup ateş, kor, sıcaklık, kor durumunda yanan ateş anlamlarını barındırmaktadır. Kız ismi olarak da yaygın olarak kullanılır.
Cemre Düşmesi Nedir?
Cemre düşmesi, Türk kültüründe ve Orta Asya’dan Anadolu’ya uzanan eski bir inanıştır. Ancak daha bilimsel bir gözle bakıldığında bu olayın aslında güneş ışınlarının yeryüzüne düşme açısının değişmesiyle hava sıcaklıklarının artmasına bağlı olduğu görülmektedir.
Cemre ilk olarak havaya, ardından suya ve son olarak toprağa düşer. Cemrelerin ilkinin 19-20 Şubat’ta havaya, ikincisinin 26-27 Şubat’ta suya, üçüncüsünün de 5-6 Mart’ta toprağa düşeceğine inanılmaktadır. Toplamda üç adet olan cemrelerin aslında yedişer gün arayla düşüldüğüne inanılmaktadır.
Cemre Düşmesinin Bilimde Yeri?
Her cemre düşmesiyle hava sıcaklığının arttığı biliniyor. Şimdi bunu biraz da bilimsel olarak baktığımızda cemre düşmesi, dünyanın eğik ekseni ve güneş ışınlarının kuzey yarımküreye daha dik gelmeye başlamasıyla ilgilidir. Şubat ayı sonlarından itibaren, mevsim geçişi nedeniyle atmosferde sıcaklık değişimleri olur. Yüksek basınç sistemlerinin zayıflaması, sıcaklık artışı ve ilkbahar etkilerinin hissedilmesi cemre kavramının arkasındaki gerçek bilimsel süreçlerdir.
Cemre düşmesi halk inanışlarında birdenbire gerçekleşen bir olay gibi anlatılsa da gerçekte bu süreç kademeli bir sıcaklık artışıdır. Meteorolojik olarak ilkbaharın gelişini haber veren bir dönem olarak düşünülebilir. Ancak, hava, su ve toprağa sırayla düştüğü gibi bir fiziksel olay gerçekleşmemektedir.
Cemre Düşmesinin Dinde Yeri Var Mıdır?
Cemre düşmesi daha çok Türk ve Orta Asya kültürlerinden gelen, mevsimsel geçişleri anlatan meteorolojik bir kavramdır. İslamiyet’te veya diğer büyük dinlerde doğrudan bir yeri olmasa da halk inanışlarında baharın gelişinin müjdecisi olarak dini ve kültürel yorumlara açık bir inanış olarak varlığını sürdürmüştür.
Türk-İslam Kültüründe Cemre Düşmesi
Eski Türk inanışlarında gökyüzü, su ve toprak kutsal sayılırdı. Cemre’nin sırasıyla hava, su ve toprağa düşmesi eski Türklerin doğayla uyumlu yaşama felsefesine uygundur. İslamiyet’in kabulü sonrasında, cemre düşmesi İslam kültürüyle harmanlanarak bereketin ve baharın müjdecisi olarak görülmeye devam etmiştir. Osmanlı döneminde, özellikle Hacı Bektaş-ı Veli ve Mevlana gibi mutasavvıfların eserlerinde mevsimlerin dönüşümü Allah’ın hikmeti olarak değerlendirilmiştir.
Cemre Düşmesinin Etkileri Nelerdir?
İlk Cemre (Havaya Düşer – 19-20 Şubat)
- Güneş ışınlarının etkisinin artmasıyla hava sıcaklığı yükselmeye başlar.
- Atmosferin alt katmanlarında sıcaklık artışı gözlenir.
- Gündüz ile gece arasındaki sıcaklık farkı belirgin hale gelir.
İkinci Cemre (Suya Düşer – 26-27 Şubat)
- Atmosferdeki sıcaklık artışı nedeniyle sular yavaş yavaş ısınmaya başlar.
- Donmuş göllerin ve nehirlerin buzlarının çözülmesi bu dönemde hızlanır.
- Yağmur ve kar yağışları azalır, baharın ilk yağmurları görülmeye başlar.
Üçüncü Cemre (Toprağa Düşer – 5-6 Mart)
- Toprak, hava ve suyun etkisiyle ısınmaya başlar.
- Bitki örtüsünde canlanma gözlemlenir, toprak gevşer ve bahar mevsiminin başlangıcı olarak kabul edilir.
- Tarım ve hayvancılıkla uğraşan toplumlar için ekim-dikim sezonunun başlangıcını ifade eder.
Siz de Emaar SkyView seyir terasında baharı karşılamak ister misiniz? Hadi şimdi biletlerinizi alın ve ısınan havanın tadını SkyView terasında çıkarın.
